കേരളം ആരോഗ്യരംഗത്ത് കൈവരിച്ച നേട്ടങ്ങൾ ലോകമെമ്പാടും പ്രശംസ നേടിയിട്ടുള്ള ഒന്നാണ്. ഉയർന്ന സാക്ഷരത, സാമൂഹിക പരിഷ്കരണങ്ങൾ, പൊതുജനാരോഗ്യ മേഖലയിലെ ശക്തമായ ഇടപെടലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഈ നേട്ടങ്ങൾക്ക് അടിത്തറ പാകി. എന്നാൽ, കഴിഞ്ഞ കുറച്ചു കാലങ്ങളായി കേരളം നേരിടുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ‘കേരളം ഒന്നാമത്’ എന്ന വാദത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്ന തരത്തിലുള്ളതാണ്. ഈ വിഷയത്തിന്റെ വിവിധ വശങ്ങൾ ആഴത്തിൽ പരിശോധിക്കാം.
മിഥ്യാധാരണകളുടെ വേരുകൾ
കേരളത്തിന്റെ ആരോഗ്യമേഖലയുടെ വിജയഗാഥ പതിറ്റാണ്ടുകളായി നമ്മൾ ആഘോഷിച്ചുപോരുന്നു. ഇതിന് കാരണം, മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് കേരളം കൈവരിച്ച ചില പ്രധാന നേട്ടങ്ങളാണ്:
- കുറഞ്ഞ ശിശുമരണനിരക്ക് (IMR): ഒരു വയസ്സിന് താഴെയുള്ള കുട്ടികളുടെ മരണനിരക്ക് കേരളത്തിൽ വളരെ കുറവാണ്. ഇത് വികസിത രാജ്യങ്ങളോട് കിടപിടിക്കുന്നതാണ്.
- ഉയർന്ന ആയുർദൈർഘ്യം (Life Expectancy): കേരളീയരുടെ ശരാശരി ആയുസ്സ് ഇന്ത്യയിലെ മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് വളരെ കൂടുതലാണ്.
- പ്രാഥമികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ ശക്തമായ ശൃംഖല: ഗ്രാമീണ മേഖലകളിൽ പോലും ആരോഗ്യ സേവനങ്ങൾ ലഭ്യമാക്കാൻ കഴിയുന്ന വിപുലമായ പ്രാഥമികാരോഗ്യ കേന്ദ്രങ്ങളുടെ ശൃംഖല കേരളത്തിലുണ്ട്.
- പൊതുജനാരോഗ്യ മേഖലയിലെ ഉയർന്ന ചെലവുകൾ: മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ആരോഗ്യരംഗത്ത് സർക്കാർ കൂടുതൽ പണം ചെലവഴിക്കുന്നു.
ഈ നേട്ടങ്ങളെല്ലാം നമ്മുടെ ആരോഗ്യമേഖലയെക്കുറിച്ചുള്ള നല്ലൊരു ചിത്രം വരച്ചു. എന്നാൽ, നാം ഈ നേട്ടങ്ങളെല്ലാം കൈവരിച്ചത് മുൻകാലങ്ങളിൽ നടന്ന ശക്തമായ സാമൂഹിക മുന്നേറ്റങ്ങളുടെയും, വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ഒരു സമൂഹത്തിന്റെയും ഫലമായാണ്. ഈ നേട്ടങ്ങൾ നിലനിർത്തുന്നതിനും കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും നിലവിൽ നമ്മൾ സ്വീകരിക്കുന്ന സമീപനങ്ങൾ എത്രത്തോളം പര്യാപ്തമാണ് എന്ന ചോദ്യം ഇവിടെ ഉയർന്നുവരുന്നു.
‘കേരളം ഒന്നാമത്’ എന്ന വാദം അപകടകരം
മുൻ ആരോഗ്യ വകുപ്പ് പ്രിൻസിപ്പൽ സെക്രട്ടറിയായിരുന്ന രാജീവ് സദാനന്ദൻ അടുത്തിടെ നടത്തിയ പ്രസ്താവന ഈ വിഷയത്തിന്റെ ഗൗരവം വർധിപ്പിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാക്കുകൾക്ക് വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. കാരണം, കേരളത്തിന്റെ ആരോഗ്യമേഖലയെ വളരെ അടുത്ത് നിന്ന് കണ്ടതും അതിന്റെ നയരൂപീകരണങ്ങളിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചതുമായ ഒരു വ്യക്തിയാണ് അദ്ദേഹം. ഡെങ്കിപ്പനി പോലുള്ള സാധാരണ രോഗങ്ങളെപ്പോലും ഫലപ്രദമായി നിയന്ത്രിക്കാൻ സാധിക്കാത്തതും, നിപ്പയുടെ ഉറവിടം കണ്ടെത്താൻ കഴിയാത്തതും നാണക്കേടാണെന്ന് അദ്ദേഹം തുറന്നുപറഞ്ഞു. ഇത് വെറും വാക്കുകളല്ല. ഇത് ഒരു വ്യവസ്ഥിതിയുടെ പരാജയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സൂചനയാണ്.
ഈ വാദത്തിന്റെ അപകടം എന്തെന്നാൽ, അത് നമ്മളെ സ്വയം തൃപ്തിയടയാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. “നമ്മൾ ഒന്നാമതാണ്, അതുകൊണ്ട് എല്ലാം മികച്ചതാണ്” എന്ന ചിന്താഗതി, നിലവിലെ പ്രശ്നങ്ങളെ കാണാതെ പോകാൻ കാരണമാകുന്നു. അതിന്റെ ഫലം, ചികിത്സാ ചെലവിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും ജനങ്ങൾ സ്വന്തം പോക്കറ്റിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തേണ്ടിവരുന്നു എന്നുള്ളതാണ്. രാജീവ് സദാനന്ദൻ ചൂണ്ടിക്കാട്ടിയ ഈ വിമർശനം, പൊതുജനാരോഗ്യ സംവിധാനത്തിന്റെ ദുർബലതയിലേക്ക് വിരൽചൂണ്ടുന്നു. നമ്മൾ കരുതുന്നതുപോലെ എല്ലാം മികച്ചതാണെങ്കിൽ, എന്തിനാണ് ചെറിയൊരു പനി വരുമ്പോൾ പോലും ലക്ഷക്കണക്കിന് രൂപ മുടക്കി സ്വകാര്യ ആശുപത്രികളെ ആശ്രയിക്കേണ്ടിവരുന്നത്? എന്തിനാണ് ഒരു ചെറിയ രോഗം വരുമ്പോൾ പോലും നമ്മുടെ കുടുംബത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക ഭാവിയെക്കുറിച്ച് നമ്മൾ ആശങ്കപ്പെടുന്നത്? ഈ ചോദ്യങ്ങൾക്കുള്ള ഉത്തരം നമ്മുടെ പൊതുജനാരോഗ്യ സംവിധാനത്തിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കൃത്യമായ സൂചന നൽകുന്നുണ്ട്.
അമീബിക് മസ്തിഷ്ക ജ്വരവും ആരോഗ്യ വകുപ്പിന്റെ വീഴ്ചയും
അമീബിക് മസ്തിഷ്ക ജ്വരം പോലുള്ള രോഗങ്ങൾ സംസ്ഥാനത്ത് വർധിച്ചുവരുന്ന ഈ സമയത്ത്, രാജീവ് സദാനന്ദന്റെ വിമർശനം കൂടുതൽ പ്രസക്തമാകുന്നു. 2016-ൽ ആലപ്പുഴയിൽ ആദ്യമായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട ഈ രോഗം, പിന്നീട് അപൂർവ്വമായി മാത്രം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിരുന്നെങ്കിലും, കഴിഞ്ഞ ഏതാനും മാസങ്ങളായി മലപ്പുറം, കോഴിക്കോട്, തിരുവനന്തപുരം തുടങ്ങിയ ജില്ലകളിൽ കൂടുതൽ വ്യാപകമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. ഈ രോഗത്തെ നേരിടുന്നതിൽ ആരോഗ്യ വകുപ്പിനുണ്ടായ വീഴ്ചകൾ താഴെ പറയുന്നവയാണ്: - കണക്കുകളിലെ വൈരുധ്യം: രോഗം മൂലമുണ്ടാകുന്ന മരണസംഖ്യയെക്കുറിച്ച് ആരോഗ്യ വകുപ്പും ആശുപത്രി അധികൃതരും നൽകുന്ന കണക്കുകളിലെ വൈരുധ്യം വലിയ ആശങ്കയാണ് ഉണ്ടാക്കുന്നത്. ഒരു മാസത്തിനിടെ ആറുപേർ മരിച്ചെന്ന് കോഴിക്കോട് മെഡിക്കൽ കോളേജ് അധികൃതർ സ്ഥിരീകരിക്കുമ്പോൾ, ആരോഗ്യ വകുപ്പിന്റെ ഔദ്യോഗിക കണക്കുകൾ രണ്ടുമരണം മാത്രമാണ് കാണിക്കുന്നത്. രോഗബാധിതരുടെ എണ്ണത്തിലും ഇതേ ആശയക്കുഴപ്പം നിലനിൽക്കുന്നു. ആരോഗ്യ വകുപ്പിന്റെ കണക്കിൽ ഈ വർഷം 18 പേർക്ക് രോഗം സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിൽ, 34 പേർക്ക് രോഗം സംശയിക്കുന്നുണ്ട്. കൃത്യമായ കണക്കുകൾ പോലും ശേഖരിക്കാതെയും രോഗവ്യാപനം തടയാൻ ഫലപ്രദമായ നടപടികൾ സ്വീകരിക്കാതെയും ആരോഗ്യ വകുപ്പ് മുന്നോട്ട് പോവുകയാണെന്ന ഗുരുതരമായ ആരോപണം ഉയരുന്നു.
- അലസമായ പ്രതികരണം: അമീബിക് മസ്തിഷ്ക ജ്വരം പോലുള്ള ഒരു മാരക രോഗം പടർന്നുപിടിക്കുമ്പോൾ, നിയമസഭയിൽ ഉയർന്ന ചോദ്യങ്ങൾക്ക് ആരോഗ്യമന്ത്രി വീണാ ജോർജ് നൽകിയ മറുപടി, രോഗം മനുഷ്യരിൽ നിന്ന് മനുഷ്യരിലേക്ക് പകരില്ലെന്നും ഭയപ്പെടേണ്ടതില്ലെന്നും ആയിരുന്നു. തീർച്ചയായും, അത് ശരിയായ ഒരു വസ്തുതയാണ്. എന്നാൽ, രോഗത്തെ ഗൗരവമായി കാണുന്നില്ല എന്ന തോന്നൽ ഈ മറുപടി സൃഷ്ടിച്ചു. ക്ലോറിൻ കലക്കി ഒഴിക്കുക എന്നതിനപ്പുറം, രോഗം തടയുന്നതിനായി ആരോഗ്യ വകുപ്പ് എന്ത് നടപടികളാണ് സ്വീകരിച്ചത് എന്ന ചോദ്യം ഇപ്പോഴും അവശേഷിക്കുന്നു. ഇത്, സർക്കാരിന്റെ നിസ്സംഗതയും പ്രതിരോധ പ്രവർത്തനങ്ങളിലെ അലസതയും വ്യക്തമാക്കുന്നു.
പൊതുജനാരോഗ്യ സംവിധാനത്തിന്റെ പ്രതിസന്ധി
കേരളത്തിലെ സർക്കാർ ആശുപത്രികളിൽ വ്യാപകമായ ചികിത്സാപ്പിഴവുകൾ സംഭവിക്കുന്നു എന്നുള്ള വാർത്തകൾ സമീപകാലത്ത് വർധിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇത് ഒറ്റപ്പെട്ട സംഭവങ്ങളല്ല, മറിച്ച് നമ്മുടെ ആരോഗ്യസംവിധാനത്തിന്റെ ഘടനാപരമായ പ്രശ്നങ്ങളെയാണ് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നത്. - ചികിത്സാ പിഴവുകൾ: കോഴിക്കോട് മെഡിക്കൽ കോളേജിൽ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് വിധേയനായ ഒരു കുഞ്ഞിന്റെ വയറ്റിൽ ശസ്ത്രക്രിയാ ഉപകരണങ്ങൾ മറന്നുവെച്ച സംഭവം, കൊച്ചിയിലെ ഒരു ആശുപത്രിയിൽ ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്കിടെ ഒരു യുവതിക്ക് സംഭവിച്ച പിഴവ് തുടങ്ങിയ നിരവധി സംഭവങ്ങൾ ഇതിന് ഉദാഹരണങ്ങളാണ്. ഇത്തരം ഗുരുതരമായ പിഴവുകൾ ഉണ്ടാകുമ്പോൾ, കുറ്റക്കാർക്കെതിരെ ശക്തമായ നടപടികൾ സ്വീകരിക്കാൻ ആരോഗ്യവകുപ്പിന് കഴിയുന്നില്ല എന്ന ആക്ഷേപം ശക്തമാണ്.
- അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ അപര്യാപ്തത: ആവശ്യത്തിന് ഡോക്ടർമാരുടെയും നഴ്സുമാരുടെയും അഭാവം, പഴയ ഉപകരണങ്ങൾ, ശുചിത്വമില്ലായ്മ തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രശ്നങ്ങൾ സർക്കാർ ആശുപത്രികളെ വേട്ടയാടുന്നു. കോടിക്കണക്കിന് രൂപ മുടക്കി നിർമ്മിക്കുന്ന പുതിയ കെട്ടിടങ്ങൾക്കപ്പുറം, ഈ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ദൈനംദിന പ്രവർത്തനങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിൽ സർക്കാർ പരാജയപ്പെടുന്നു. ഒരു വശത്ത് പുതിയ അത്യാധുനിക സൗകര്യങ്ങളുള്ള സ്വകാര്യ ആശുപത്രികൾ കൂണുപോലെ മുളച്ചുപൊങ്ങുമ്പോൾ, മറുവശത്ത് സാധാരണക്കാർ ആശ്രയിക്കുന്ന സർക്കാർ ആശുപത്രികൾ പലപ്പോഴും ദുരിതത്തിലാണ്. ഇത് സാധാരണക്കാർക്ക് മികച്ച ആരോഗ്യപരിരക്ഷ നിഷേധിക്കുന്ന അവസ്ഥയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു.
ആരോഗ്യമന്ത്രി വീണാ ജോർജും പ്രതിസന്ധികളും
പിണറായി വിജയന്റെ രണ്ടാം സർക്കാർ അധികാരമേറ്റെടുത്ത ശേഷം ആരോഗ്യവകുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നിരവധി വിവാദങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. ആരോഗ്യമന്ത്രി വീണാ ജോർജിനെതിരെ വിവിധ കോണുകളിൽ നിന്ന് ശക്തമായ വിമർശനങ്ങൾ ഉയർന്നിട്ടുണ്ട്. രോഗവ്യാപനം നിയന്ത്രിക്കുന്നതിലും, ആശുപത്രികളിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിലും ആരോഗ്യവകുപ്പ് പരാജയപ്പെടുന്നു എന്നുള്ള ആക്ഷേപം ശക്തമാണ്. - നിസ്സംഗമായ സമീപനം: ഡെങ്കിപ്പനി, അമീബിക് മസ്തിഷ്ക ജ്വരം തുടങ്ങിയ രോഗങ്ങളെ നേരിടുന്നതിൽ ആരോഗ്യവകുപ്പിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ഒരു മുൻകരുതൽ സമീപനം ഉണ്ടായില്ല. രോഗം പടർന്നുപിടിച്ച ശേഷം മാത്രമാണ് ഔദ്യോഗിക പ്രതികരണങ്ങളും പ്രവർത്തനങ്ങളും ആരംഭിക്കുന്നത്. ഇത് രോഗപ്രതിരോധത്തിനുള്ള മുൻഗണനയില്ലായ്മയെയാണ് കാണിക്കുന്നത്.
- വിവാദങ്ങൾ: ആരോഗ്യവകുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഉയർന്നുവന്ന പല വിവാദങ്ങളും മന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തെ ചോദ്യം ചെയ്തു. കോവിഡ് കാലഘട്ടത്തിൽ ചികിത്സയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ആരോപണങ്ങൾ, ആശുപത്രികളിലെ ചികിത്സാപിഴവുകൾ, രോഗപ്രതിരോധ പ്രവർത്തനങ്ങളിലെ വീഴ്ചകൾ എന്നിവയെല്ലാം ഇതിൽപ്പെടും.
- പൊതുജനവിശ്വാസത്തിന്റെ തകർച്ച: ആരോഗ്യവകുപ്പിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ഉണ്ടാകുന്ന വീഴ്ചകൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് സർക്കാർ സംവിധാനങ്ങളിലുള്ള വിശ്വാസം നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നു. കൃത്യമായ കണക്കുകൾ നൽകാത്തതും, പ്രശ്നങ്ങളെ നിസ്സാരവൽക്കരിക്കുന്നതും ജനങ്ങളെ സ്വകാര്യ ആശുപത്രികളെ ആശ്രയിക്കാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു. ഇത് പൊതുജനാരോഗ്യ സംവിധാനത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം കുറയ്ക്കുന്നതിന് കാരണമാകുന്നു.
അവസാനമായി പറയാനുള്ളത്
നമ്മുടെ ആരോഗ്യമേഖലയുടെ നേട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് അഭിമാനിക്കുന്നത് നല്ലതാണ്. എന്നാൽ, നിലവിൽ നമ്മൾ നേരിടുന്ന പ്രശ്നങ്ങളെ കാണാതെ പോകുന്നത് അപകടകരമാണ്. ആരോഗ്യരംഗത്തെ മിഥ്യാധാരണകൾക്ക് അപ്പുറം, യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളെ തിരിച്ചറിഞ്ഞ് മുന്നോട്ട് പോകേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. അതിലൂടെ മാത്രമേ നമുക്ക് ആരോഗ്യകേരളം എന്ന സ്വപ്നം നിലനിർത്താൻ സാധിക്കുകയുള്ളൂ. ആരോഗ്യരംഗത്തെ പ്രശ്നങ്ങളെ തുറന്നു ചർച്ച ചെയ്യാനും അതിന് പരിഹാരം കണ്ടെത്താനും ഭരണകൂടം തയ്യാറാകണം. അതല്ലെങ്കിൽ, കാലങ്ങളായി നാം നേടിയെടുത്ത നേട്ടങ്ങൾ പതിയെ പതിയെ ഇല്ലാതാകും.
നിപ്പ പോലുള്ള രോഗങ്ങളെ വിജയകരമായി നേരിട്ടപ്പോൾ, അതിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകി കൈയടി വാങ്ങിയവരിൽ ഒരാളായിരുന്നു രാജീവ് സദാനന്ദൻ. മുഖ്യമന്ത്രി പിണറായി വിജയനുമായി വളരെ അടുത്ത ബന്ധമുള്ള ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥൻ കൂടിയാണ് അദ്ദേഹം. എന്നാൽ, അതേ നിപ്പയുടെ ഉറവിടം കണ്ടെത്താൻ സാധിക്കാത്തത് നാണക്കേടാണെന്ന് ഇന്ന് അദ്ദേഹം വിമർശിക്കുമ്പോൾ, അത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വ്യക്തിപരമായ നിലപാടുകളിൽ വന്ന മാറ്റമായി മാത്രം കാണാനാവില്ല. മറിച്ച്, കേരളത്തിന്റെ ആരോഗ്യമേഖല നേരിടുന്ന പ്രതിസന്ധി എത്രത്തോളം രൂക്ഷമാണ് എന്നതിന്റെ സൂചനകൂടിയാണ് ഇത്.
നമ്മൾ കണ്ടില്ലെന്ന് നടിച്ചാലും, രോഗങ്ങളും ദുരിതങ്ങളും നമ്മുടെ വാതിലിൽ മുട്ടിക്കൊണ്ടേയിരിക്കും. ഭരണകൂടം ഇനിയെങ്കിലും കണ്ണുതുറന്ന് പ്രവർത്തിച്ചില്ലെങ്കിൽ, കേരളം ആരോഗ്യരംഗത്തെ അതിന്റെ സ്ഥാനം എന്നെന്നേക്കുമായി നഷ്ടപ്പെടുത്തും. ഈ വിഷയത്തെക്കുറിച്ച് നിങ്ങൾ എന്താണ് ചിന്തിക്കുന്നത്? ഈ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരം കാണാൻ സർക്കാർ എന്തൊക്കെ നടപടികളാണ് സ്വീകരിക്കേണ്ടത്? നിങ്ങളുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുക.